بررسی واکه‌های پیشین گرد در گویش‌های مرکزی ایران
Paper ID : 1023-ICIL (R1)
Authors
mohammad mehdi esmaaili *
میدان صنعت- خیابان سیمای ایران- دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی- مجتمع پیامبر اعظم- دانشکده زبانهای خارجی
Abstract
در آواشناسی و واج‌شناسی واکه‌ها را بر اساس سه مشخصة ارتفاع زبان، جایگاه زبان و گردی لب‌ها توصیف می‌کنند. به‌طور معمول واکه‌های پسین، گرد و واکه‌های پیشین غیرگرد یا گسترده‌اند، به‌همین دلیل غالب زبان‌های دنیا واکة پیشین گرد ندارند. این واکه‌ها که به‌جهت فراوانی کمترشان نشاندار محسوب می‌شوند، در نظام آوایی تعدادی از زبان‌های ایرانی نوی شرقی و غربی وجود دارند. در این بررسی مشخص می‌شود که واکه‌های پیشین گرد در نظام آوایی بیشتر گویش‌های مرکزی ایران وجود دارند و در بسیاری از آنها دارای نقش واجی نیز هستند. البته این واکه‌ها بیشتر در گویش‌های رایج در مناطق شمالی و غربی مشاهده می‌شوند. همچنین فراوانی و نیز نقش واجی واکة افراشتة /y/ نسبت‌به معادل میانی‌اش /ø/ به‌مراتب بیشتر است. باتوجه‌به این که واکه‌های پیشین گرد ظاهراً در زبان‌های ایرانی باستان و میانه وجود نداشته‌اند، می‌توان گفت که در این گروه از گویش‌های مرکزی با تغییر در شمار واج‌های زبان نوعی انشقاق واجی رخ داده است
Keywords
واکة پیشین گرد، گویش‌های مرکزی ایران، نقش واجی، نشانداری
Status: Accepted
login